Sorular çok güçlüdür. İyi bir iletişimin karışıklığı önleyen, anlamayı kolaylaştıran temel taşıdır. Etkili iletişim kurmanın anahtarı doğru soruyu sorup arkaya yaslanıp yanıtları can kulağıyla dinlemektir.

Ebeveynlerin soracağı açık üçlü sorular, çocukların dil ve zihin becerilerinin gelişmesinde büyük etki yaratacaktır. Açık uçlu sorular, açıklayıcı yanıtlar ister. Oysa ucu kapalı bir soruyu, evet ya da hayır diyerek kolayca açıklarsınız. Açık uçlu sorular, çocukların düşünme süreçlerini geliştirmelerini sağlar. Yanlış üzerine gerektiği gibi düşünmek, iletişim becerilerini inanılmaz oranda geliştirir. Açık uçlu sorular genellikle nasıl, ne, ne zaman, kim, ne kadar, nerede gibi soru kelimeleri ile başlar.

“Neden” kelimesiyle başlayan sorular da açık uçlu sorulardır ancak bu kelimeyi ya tutumlu kullanmalısınız ya da hepten bırakmasınız. “Neden“ soruları çocukların eleştirildiklerini hissedip savunmaya geçmesine sebep olur. Birileri size “Neden sütü masaya döktün?“ ya da “Neden söz verdigin gibi saat 10’da aramadın?“ diye sorsa ne hissedeceğinizi düşünün. Becerilerini geliştirmek oldukça basittir. Sorularınızı gözlemlemekle işe başlayın, dile getirmeden önce düşünüp açık uçlu olması için uğraşın.

Sorularınızın türüne dikkat etmeye başladığınızda kendinizi garip hissedebilirsiniz. Yeni bir alışkanlık geliştirdiğiniz için böyle hissetmeniz normaldir. Hayattaki her şey gibi bunu da ne kadar sık yaparsanız o kadar çok benimsersiniz.

“Çocuğunuza konuşmak“ ile ”çocuğunuzla konuşmak” iki farklı şeydir. Tıpkı “birine gülmek“ ile “biriyle gülmek“ gibi. Ebeveyn olarak, ders verme, sorguya çekme ya da dırdır gibi görünen konuşmalara karşı dikkatli olmalısınız. Açık uçlu sorular, konuşmanın hissiyatını ciddi anlamda değiştirebilir. Çocuklarıyla iletişimlerine açık uçlu soruları daha sık dahil eden ebeveynler, kısa zamanda müthiş gelişmelere şahit olacaktır. Üstelik bu değişimler sadece muhabbetlerin niteliğinde değil, uzunluğunda ve verdiği hazda da görülecektir.

Etkili sorular sormanın gücü

Çocuklarınıza sorduğunu soruların türleri müthiş sonuçlar doğurabilir. Etkili sorular soran ebeveynleri olan çocuklar genelde:

• Başkalarıyla daha rahat etkili iletişim kurar.

• Evde ya da okulda daha az bunalır.

• Empati kurma da daha iyidir.

• Her yaştan ve hayatın her alanından insanla günlük sohbetler edebilir.

• Günlük konuşmalardan derin konulara nasıl geçeceğini bilir.

• Sözsüz iletişimi anlamada ve kullanmada iyidir.

• Düşüncelerini bağırmaktansa tartışmayı tercih eder.

• Yaşı büyüdükçe mantıklı ve doğru bir şekilde tartışmayı öğrenir.

• Gerginlikten dona kalmadan toplum içinde konuşabilir.

Açık uçlu sorular daha iyi yanıtlara gidecek kapıyı açar. Çocuklar, bir şeyi açıklarken ya da tarif ederken dili bütün yönleriyle kullanır; böylece dil ve düşünme becerileri gelişir.

Mutlu Çocuklar Yetiştirmek -For Dummies(3. Basımdan Çeviri 2. Basım / Mart 2020)- Nobel Akademik Yayıncılık

Ed: Sue Atkins

Çeviri Ed: Fatma Melike Eşdur

ISBN: 978-605-9746-31-1