Olumsuz çalışma koşulları gelişim çağında olan çocukların ruhsal, zihinsel ve duygusal anlamda temel ihtiyaçlarının karşılanmasını olumsuz etkilemektedir. Çocukların yetişkinler tarafından birey olarak kabul edilmemesi, saygıya değer bulunmadığını hissettirmesi ve duygusal ihtiyaçların yok sayılması çocuk üzerinde yıkıcı bir etki oluşturur. Çocuğun duygusal istismara uğradığını göstergeleri iletişim bozuklukları, fiziksel, bilişsel ve benzeri alanlarda gelişimde yavaşlama, astım gibi bazı hastalıkların şiddetlenmesi, madde bağımlılığı, parmak emme, sallanma vb. alışkanlık bozuklukları, suç işleme de dahil olmak üzere olumsuz davranışlar, uyku bozuklukları, oyun oynamada sorunlar, pasif ya da saldırgan olma, yaşından büyük ya da küçük davranma gibi uyum sorunları, sosyal ilişkilerde bozulma, kendine zarar verici davranışlar şeklinde sıralanabilir.
Çalışan çocuklar üzerine dünya çapında yapılan çalışmaların incelendiği bir çalışmada araştırmaların ulaştı ortak psikolojik sorunu kaygı ve depresyon olduğu tespit edilmiştir. Çalışan çocuklarda ilerleyen dönemlerde yaşam sevincinde azalma ve şiddet olaylarına karışma düzeylerinde artış görülebilmektedir (Köseoğlu-Örnek, 2017). Özellikle çalışan çocuklarda anne veya babasının hayat olmaması ve üvey anne veya babaya sahip olan çocuklarda diğer çocuklara oranla depresyon oranları yüksek bulurken, yalnızlığında depresyon önemli orada acısı olduğu tespit edilmiştir (Erbaş ve diğerleri, 2020). Çalışma yaşantısında ergen erkekler bireyselliklerinin kısıtlanmasından, kızlar ise kişiler arası ilişkilerde yaşadıkları sorunlardan kötü etkilenmektedir. İş yerinde geçirilen süre uzadıkça kullanılan psikoaktif madde oranında artış, iyi oluş düzeyinde ise düşüş görülmekte ve çocukların sağlıkları da olumsuz yönde etkilenmektedir (Greenberger ve diğerleri, 1981). Bireyin kimliğini zarar veren, gelişimini olumsuz yönde etkileyen aşağılama, korkutma ve sık eleştirme gibi duygusal istismar düzeyi arttıkça öznel iyi oluş düzeyi azalmaktadır (Öztürk-Serter, 2018).
Çalışan çocuklarda çekingenlik ve başkalarına güvenmememe her iki cinsiyet içinde önemli bir problem olarak saptanmıştır. Çalışan çocukların yaşadıkları sorunlar sıralamasında psikolojik sorunlar ilk sırada yer alırken, mesleki sorunların son sırada olması karşılaştıkları duygusal istismara ilişkin de bir gösterge olarak değerlendirilebilir (Soyer ve Şentürk, 2005). Duygusal istismarın özgüven gelişimine ve yeteneklerin ortaya çıkmasında engelleyici rolü büyüktür (Kasatura, 2002) ve duygusal istismara uğrayan çocukların benlik saygıları geç gelişmektedir (Kelebek, 2017).
Çalışma koşullarının kötü olduğu durumlarda iş güvencesinin olmaması ve her an işine son verileceği kaygısını yaşama, azarlama gibi duygusal şiddetle karşılaşmak, çocuğun duygusal güvenlik ihtiyaçlarını tehdit etmektedir (Bildik ve diğerleri, 2004). İş ortamında azarlanmak, yanlış bir iş yaptıklarında karşılaştıkları tavır gibi nedenler çocukların korku yaşamalarına neden neden olmaktadır. Ağırlıklı olarak korkunun kaynağının ise, usta ve işveren olduğu belirlenmiştir (Fidan, 2004).
Çocukların çalışma süreleri ve kazandıkları ücretin düşük olması gözününde bulundurulduğunda, yaşıtlarıyla vakit geçirmeleri konusunda yeterli zamanların olmadığı, iş çıkışı hemen eve gittikleri tespit edilmiştir (fidan, 2004). Çalışan çocuklara iş, aile ve sosyal yaşamlarında birçok problem yaşamalarına rağmen öncelikli olarak hangi problemden kurtulmak istedikleri sorulduğunda, iş problemlerini öncelikledikleri görülmektedir. Yaşamlarındaki problemlerin çözülmesine Nordindan kısa vadede gerçekleştirmek istedikleri planlar da ilk sırayı yaşıtlarıyla vakit geçirmek, eğlenmek ve dinlenmek gibi maddelerin yer aldığı görülmektedir. Meslek edinme kaygısıyla çalışan çocukların çalışmaktan başka amacının olmadığı ve bir an önce mesleği öğrenmek için çaba gösterdiği görülmektedir (Bildik ve diğerleri, 2004). Aslında her çocuğun temel hakkı olan çocukluğunu yaşamak, çalışan çocuklar için bir lüks ve hayal olarak kalabilmektedir.


Çocuğun Duygusal İstismarı (1. Baskı / Haziran 2020) - Nobel Akademik Yayıncılık
Ed: Dr. Mustafa Ercengiz & Doç.Dr. Mustafa Savcı & Dr. Erol Uğur
ISBN: 978-625-402-351-4